#- مقاله علمی
# با عنوان: بررسی ابتلا به کلمات ومقام امامت در آیه ی 421 سوره ی بقره
#- محقق: فائزه عباسپور
#- مدرسه علمیه ریحانه
#- اوج محبت خدا به بندگان
#- معاون پژوهش مدرسه
رابطه نزول باران و معنویت
به بركت بارش رحمت الهی، گرد و غبار از چهره استان اصفهان زدوده شد، شهر نفسی تازه كرد و باران لطافتی زیبا به آن بخشید.
مردمان این منطقه امروز قاب زیبا و دل انگیز زمستان را از پنجره خانه های خشت و گلی خود تماشا و سیراب شدن درختان و زمین را نظاره می کنند.
قرآن از باران در آیات خود این‌گونه یاد می‌کند:
وسیله طهارت: وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا؛ «و از آسمان آبى پاك فرود آوردیم».(1)
آب پربرکت: وَنَزَّلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُّبَارَكًا؛ «و از آسمان آبى پر بركت فرود آوردیم».(2)
گسترش رحمت خداوندی: وَهُوَ الَّذِی ینَزِّلُ الْغَیثَ مِن بَعْدِ مَا قَنَطُوا وَینشُرُ رَحْمَتَهُ و اوست كسى كه باران را پس از آنكه [مردم] نومید شدند فرود مىآورد و رحمتخویش را مىگسترد .(3)
رزق الهی: وَینَزِّلُ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ رِزْقًا؛ «و براى شما از آسمان روزى مىفرستد».(4)
سبب خوشحالی:اللَّهُ الَّذِی یرْسِلُ الرِّیاحَ فَتُثِیرُ سَحَابًا فَیبْسُطُهُ فِی السَّمَاء كَیفَ یشَاءُ وَیجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ یخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَن یشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ یسْتَبْشِرُون؛ «خدا همان كسى است كه بادها را مىفرستد و ابرى برمى انگیزد و آن را در آسمان هر گونه بخواهد مىگستراند و انبوهش مىگرداند . پس مىبینى باران از لابلاى آن بیرون مىآید و چون آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد رسانید به ناگاه آنان شادمانى مىكنند».(5)
مایه ثبات قدم و دلگرمی رزمندگان خدا: إِذْ یغَشِّیكُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَینَزِّلُ عَلَیكُم مِّن السَّمَاء مَاء لِّیطَهِّرَكُم بِهِ وَیذْهِبَ عَنكُمْ رِجْزَ الشَّیطَانِ وَلِیرْبِطَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَیثَبِّتَ بِهِ الأَقْدَامَ»؛ [به یاد آورید] هنگامى را كه [خدا] خواب سبك آرامشبخشى كه از جانب او بود بر شما مسلط ساخت و از آسمان بارانى بر شما فرو ریزانید تا شما را با آن پاك گرداند و وسوسه شیطان را از شما بزداید و دل‌هایتان را محكم سازد و گام‌هایتان را بدان استوار دارد».(6)
معنویت و باران: وَأَلَّوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَینَاهُم مَّاء غَدَقًا»؛ «و اگر [مردم] در راه درست پایدارى ورزند قطعاً آب گوارایى به ایشان نوشانیم».(7)
مفسران معتقدند: اینکه خداوند فرموده است: روزی شما در آسمان است؛ یعنی خداوند روزی شما را از آسمان فرو خواهد فرستاد؛ بدین گونه که باران را فرو می‌فرستد و زمین به یمن آن، انواع خوراکی‌ها و پوشیدنی‌ها و اشیای مفید را برای شما می‌رویاند.(8)
وصف «طهور» بیانگر پاکی و پاک‌کننده‌ای باران است. در این باره نیز نظر مفسران چنین است: طهور یعنی پاکیزه است و پاکیزه‌کننده؛ هم آلودگی‌های ظاهری را می‌زداید و هم نجاسات معنوی را از بین می‌برد.(9)
در جنگ بدر مشرکان قبل از مسلمانان بر سر آب فرود آمدند و مسلمانان بر منطقه‌ای خشک و شن‌زار. بدین سان بر اثر نداشتن آب هم تشنه شدند و هم نتوانستند بدن خود را از آلودگی‌ها پاک سازند. شیطان به وسوسه پرداخت که شما باید با همین حالت آلودگی نماز بخوانید و پاهای شما در ریگ فرو رود؛ پس خداوند باران را بر آنان نازل کرد. مسلمانان در این آب زلال تن شستند و جان را جلا بخشیدند.(10)
در سخنی از امام علی(علیه السلام) پاکیزگی باران، مفهومی گسترده‌تر دارد: «از آب آسمان بنوشید که پاک‌کننده بدن است و زداینده بیماری‌ها».(11)
پی‌نوشت ها:
1- فرقان: 48. 2- ق: 9.
3- شوری: 28. 4- مومن: 13.
5- روم: 48. 6- انفال: 11.
7- جن: 16. 8- طبرسی، مجمع‌البیان، ج 5، ص 156.
9- همان، ج4، ص 173. 10- همان، ج2، ص 526.
11- مومنون: 18.
#- ایام شهادت بی بی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها تسلیت باد
# - بررسی روایی علم حضرت زهرا علیها السلام
بسمه تعالی
روزى پيامبر صلى الله عليه وآله رو به يارانش كرد و فرمود: «ما خير للنساء؟» چه چيزى براى زنان از همه بهتر است؟
ياران ندانستند در جواب چه بگويند. على عليه السلام به سوى فاطمه عليها السلام آمد و اين مطلب را به اطلاع او رسانيد. بانوى اسلام گفت: چرا نگفتى: «خَيْرٌ لَهُنَّ أَنْ لَا يَرَيْنَ الرِّجَالَ وَ لَا يَرَاهُنَّ». از همه بهتر اين است كه نه آنها مردان بيگانه را ببينند و نه مردان بيگانه آنها را.
على عليه السلام بازگشت و اين پاسخ را به پيغمبرصلى الله عليه وآله عرض كرد؛ پيامبر صلى الله عليه وآله فرمود: چه كسى اين پاسخ را به تو آموخت؟ عرض كرد: فاطمه عليها السلام. فرمود: «إِنَّهَا بَضْعَةٌ مِنِّي» او پاره وجود من است. (1)
بيان و رفع شبهه
فاطمه زهرا عليها السلام علم داشت كه فدك به او بازگردانده نمى شود پس چرا آن را مطالبه كرد؟
بسيارى در تفسير اين حديث كه پيامبر فرمود: «فاطمه عليها السلام پاره اى از وجود من است» گفته اند كه اين بدين معناست كه فاطمه عليها السلام پاره اى از روح پيامبر صلى الله عليه وآله و علم و دانش و اخلاق و ايمان و فضيلت او نيز بوده و پرتوى از آن خورشيد و شعله اى از آن مشكات محسوب مى شود.
ممكن است اين سؤال پيش بيايد كه با توجه به روايات، كه جايگاه علمى فاطمه عليها السلام را به روشنى تبيين و تثبيت مى نمايد، چگونه است كه ايشان در حالى كه علم داشت فدك را به او باز نمى گردانند، آن را از ابوبكر مطالبه كرد؟ و چرا ابوبكر او را از حق خودش محروم نمود؟
در ابتدا براى وصف مقام علمى و جايگاه دانشى آن حضرت به نقل روايتى از كتاب عيون المعجزات از جناب سلمان و از عمار بسنده مى كنيم كه: فاطمه عليها السلام اميرمؤمنان عليه السلام را ندا داد و فرمود:
«يا عَلى! أدن لِأحدّثك بما كان وَ بما هُوَ كائِن وَ بما لَمْ يَكُن إلى يَوْم القيامَةِ حِيْنَ تَقومُ النّاس» (2)
على جان! نزديك بيا تا از رخداد هاى گذشته و حال و آينده و آنچه تا روز رستاخيز رخ خواهد داد، به شما خبر دهم!
و نيز در همين كتاب عيون المعجزات، ضمن حديثى از خود آن حضرت آمده است:
«وَ أَنَا مِن ذلِكَ النّور أعْلمُ ما كان وَ ما يَكُون وَ ما لَمْ يَكُن إلى يَوم القيامَةِ حِيْنَ تَقومُ النّاس» (3)
و من از همان فروغ محمّدى هستم، و رخداد هاى گذشته و حال و آينده و آنچه را تا روز رستاخيز رخ خواهد داد، مى دانم.
اين روايت را مرحوم صدوق در كتاب هاى خويش نظير عيون و علل الشّرايع و معانى الْأخبار و… آورده است.
افزون بر اين، رواياتى با همين مضمون از پيشوايان اهل بيت عليهم السلام رسيده كه گواه همين امر است، مانند روايت «أنَّ الْأئِمَّةَ حُجَجُ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ وَ فاطمةُ حُجة اللّه عَلَيْهِم» (4).
و يا حديثى كه فاطمه عليها السلام را پاره تن وجود پيامبر صلى الله عليه وآله مى خواند و خشنودى و خشم او را خشنودى و خشم خداوند عنوان مى كند. (5)
روشن است كه اين ملازمت و هماهنگى خشنودى و خشم خدا با او، نيازمند علم و دانش به همه چيز هايى است كه خداى را خشنود و يا خشمگين مى كند، و باز در شكوه دانش و خِرد و جايگاه والاى علمى فاطمه عليها السلام همين بس كه چنين حجم عظيمى از دانش و معنويت از راه آموزش هاى عادى و شناخته شده به دست نخواهد آمد.
و اما؛ موضوع خشم و آزردگى وجود گران قدر زهرا عليها السلام، به دليل غصب خلافت شرعى اميرمؤمنان عليه السلام بود، و جريان غصب فدك نيز در جهت تضعيف اقتصادى آن بزرگوار و در تنگنا قرار دادن او دنبال شد، چرا كه آن حضرت در آن شرايط بحرانزا نخستين منتقد و بزرگ ترين مخالف جريان خلافت غاصب و زورمدار بود، و نيز مى دانيم كه زهرا عليها السلام پس از آنكه جريان سقيفه شأن نزول و داستان فرود آيه قُربى بر پيامبر صلى الله عليه وآله و آنگاه فراخواندن دخترش فاطمه عليها السلام و اعطاى فدك به او را انكار نمود، از راه ارث پدرى، آن را مطالبه نمود، چرا كه موضوع دفاع از حق و بازپس گرفتن آن از غاصب و ظالم، نه تنها كارى شرعى و اخلاقى كه گاه لازم و واجب است، هم چنان كه بر غاصب نيز بازگرداندن حقوق ديگران واجب است. (6)
——————————–
1) حلية الاولياء، ج 2، ص 40
2) بحارالانوار، ج 43، ص8.
3) بحارالانوار، ج 43، ص8.
4) بصائر الدرجات في فضائل آل محمد صلى الله عليهم، جلد 1، صفحه 63 - بحار الأنوار، جلد 26، صفحه 249 – 248
5) خصائص نسائى، ص 35؛ صحيح بخارى، ج 5، ص 21.
6) فضائل و مصائب حضرت زهرا عليها السلام، تألیف حضرت آيت الله العظمى روحانى (دام ظله)، ص 32 - 35
سردار بزرگ و پرافتخار اسلام آسمانی شد. دیشب ارواح طیّبه‌ی شهیدان، روح مطهّر قاسم سلیمانی را در آغوش گرفتند.مقام معظم رهبری(مدظله العالی)
